देवान्भावयतानेन ते देवा भावयन्तु वः ।
परस्परं भावयन्तः श्रेयः परमवाप्स्यथ ॥३-११॥
devah bhavayat anena te devah bhavayanta vah
parasparam bhavayantah shreyah param avapasyatha
દેવોની સેવા કરો, તે સેવો તમને,
એકમેકની સેવથી મળો શ્રેય તમને.
*
इष्टान्भोगान्हि वो देवा दास्यन्ते यज्ञभाविताः ।
तैर्दत्तानप्रदायैभ्यो यो भुङ्क्ते स्तेन एव सः ॥३-१२॥
istan bhogan hi vo deva dasyante yagyabhavitaha
tair dattan apradaya aibhyo yo bhungatte stayene eva sah
પ્રસન્ન દેવો યજ્ઞથી ઈષ્ટભોગ દે છે,
આપ્યા વિણ જે ખાય તે ચોર કહે તેને.
*
MP3 Audio
*
यज्ञशिष्टाशिनः सन्तो मुच्यन्ते सर्वकिल्बिषैः ।
भुञ्जते ते त्वघं पापा ये पचन्त्यात्मकारणात् ॥३-१३॥
yagyashistashinah santo muchayante sarvakilvishaih
bhunjate te twagham papa ye pachanti atma karnata.
યજ્ઞશિષ્ટ ખાનારનાં પાપ બધાંયે જાય,
એકલપેટા જે બને તે તો પાપ જ ખાય.
*
अन्नाद्भवन्ति भूतानि पर्जन्यादन्नसम्भवः ।
यज्ञाद्भवति पर्जन्यो यज्ञः कर्मसमुद्भवः ॥३-१४॥
annat bhavanti bhutani parjanyat annasambhavah
yagyat bhavati parjanyo yagyah karma samudbhavah
પ્રાણી થાયે અન્નથી, અન્ન વૃષ્ટિથી થાય,
વૃષ્ટિ થાયે યજ્ઞથી, યજ્ઞ કર્મથી થાય.
*
कर्म ब्रह्मोद्भवं विद्धि ब्रह्माक्षरसमुद्भवम् ।
तस्मात्सर्वगतं ब्रह्म नित्यं यज्ञे प्रतिष्ठितम् ॥३-१५॥
karma brahmodabhavan vidhhi brahma akasharsamudbhavam
tastmat sarvagatam brahma nityam yagye pratisthitam
કર્મ થાય પ્રકૃતિ થકી, પ્રકૃતિ પ્રભુથી થાય,
તેથી યજ્ઞે બ્રહ્મની, સદા પ્રતિષ્ઠા થાય. ॥૧૫॥
Meaning
यज्ञ करके तुम देवताओ को प्रसन्न करो और देवता तुम्हें प्रसन्न करेंगे, इस प्रकार परस्पर एक दूसरे का खयाल रखते हुए तुम परम कल्याण को प्राप्त करोगे । यज्ञकार्य से संतुष्ट हुऐ देवता तुम्हें मन पसंद भोग प्रदान करेंगे । मगर जो उनके दिये हुऐ भोगों का उपभोग उन्हें दिये बिना स्वयं करना चाहेगा वह अपराध का भागी होगा और चोर कहेलायेगा । यज्ञ के फलस्वरूप मिले अन्न को ग्रहण करनेवाला सब पापों से मुक्त हो जायेगा मगर जो अपने निहित स्वार्थ की पूर्ति के लिए अन्न पकायेगा वो पाप का भागीदार होगा । शरीर अन्नमय कोष है । सभी प्राणी अन्न से पैदा होते है और अन्न से जीवित रहते है । अन्न वर्षा से पैदा होता । वर्षा (जल की वृष्टि) यज्ञ से होती है । यज्ञ कर्म से होता है । कर्म वेद से उत्पन्न होता है तथा वेद परमात्मा से उत्पन्न हुए है । इससे यह सिद्ध होता है कि सर्वव्यापी परमात्मा ही यज्ञ में प्रतिष्ठित है ।
*
યજ્ઞ કરતાં તમે દેવોને પ્રસન્ન રાખો અને દેવો તમને પ્રસન્ન રાખશે. એમ એકમેકને સંતુષ્ઠ રાખતાં તમે પરમ કલ્યાણને પ્રાપ્ત કરશો. યજ્ઞથી સંતુષ્ઠ દેવો તમને ઈચ્છિત ભોગો આપશે. એને યજ્ઞભાવથી (દેવોને સમર્પિત કર્યા પછી) આરોગવાથી વ્યક્તિ સર્વ પાપથી વિમુક્ત થશે. એ ભોગોનો ઉપભોગ જે એકલપેટા બનીને કરશે તે પાપના ભાગી થશે અને ચોર ગણાશે. શરીર અન્નમય કોષ છે. બધા જીવો અન્નથી જ પેદા થાય છે અને અન્નથી જ પોષાય છે. અન્ન વરસાદ થવાથી ઉત્પન્ન થાય છે. વરસાદ યજ્ઞ કરવાથી થાય છે. યજ્ઞ કર્મથી થાય છે અને કર્મ વેદથી થાય છે. પરંતુ વેદ તો પરમાત્મા વડે ઉત્પન્ન કરાયેલ છે. એથી એમ કહી શકાય કે સર્વવ્યાપક પરમાત્મા જ યજ્ઞમાં પ્રતિષ્ઠિત થયેલા છે. (અર્થાત્ યજ્ઞ વડે પરમાત્માની જ પૂજા કરાય છે)